W dzisiejszych czasach dostęp do Internetu mamy wszędzie – w telefonie, komputerze czy zegarku. Jego powszechność sprawia, że z jednej strony mamy wszystko na wyciągnięcie ręki, od informacji na każdy temat, przez możliwość zakupów i usług bez wychodzenia z domu, po tworzenie więzi społecznych z ludźmi w każdym miejscu na Ziemii. Jednak ta wygoda i komfort do którego się przyzwyczajamy, coraz bardziej utrudnia oderwanie się od tego. Dotyczy to ludzi w każdym wieku, jednak im młodsze osoby, tym problem częstotliwości korzystania z nowych technologii wydaje się być poważniejszy.
Media społecznościowe dla młodych osób to realny świat społeczny, w którym socjalizują normy czy wartości, budują tożsamości i w którym koncentrują swoje kanały komunikacji.
Pozytywny wpływ nowych technologii
Umiejętne i odpowiedzialne wykorzystywanie mediów społecznościowych może przynieść młodym ludziom wiele korzyści, które wspierają rozwój osobisty, edukacyjny i społeczny. Przede wszystkim dzięki Internetowi i nowoczesnym technologiom młodzież ma dostęp do nieograniczonej liczby materiałów edukacyjnych. Aplikacje mobilne i gry edukacyjne umożliwiają naukę w sposób angażujący i interaktywny, co sprzyja lepszemu przyswajaniu informacji.
Media społecznościowe, takie jak Facebook, Instagram czy TikTok, dają możliwość łatwiejszej komunikacji i nawiązywania kontaktów z ludźmi z całego świata. Umożliwiają wymianę doświadczeń, pomysłów i wspólne zainteresowania. Dzięki nim młodzież może również uczestniczyć w grupach wsparcia, które pozwalają na wymianę doświadczeń w trudnych momentach życia, takich jak stres, problemy w relacjach czy wyzwania zdrowotne.
Media społecznościowe stanowią również doskonałą platformę dla młodych artystów, muzyków, pisarzy czy fotografów do promowania swojej twórczości, co ułatwia dotarcie do szerokiej publiczności i rozwijania swojej pasji.
Technologie i media społecznościowe sprzyjają rozwojowi aktywności społecznej młodzieży. Młodsze pokolenia są coraz bardziej zaangażowane w kwestie społeczne, ekologiczne i polityczne, korzystając z platform takich jak Twitter czy Instagram do organizowania protestów, kampanii społecznych i działań charytatywnych. Dzięki tym narzędziom młodzież może łatwiej wyrażać swoje poglądy i angażować się w sprawy ważne dla ich przyszłości.
Negatywny wpływ mediów społecznościowych
Nowe technologie i media społecznościowe, mimo że oferują liczne korzyści, niosą również ze sobą szereg zagrożeń, które mogą negatywnie wpływać na młodzież. Zjawiska te mają istotny wpływ na zdrowie psychiczne, rozwój społeczny oraz codzienne funkcjonowanie młodych ludzi.
Nie można lekceważyć takich skutków jak:
- cyberprzemoc – przemoc z użyciem urządzeń elektronicznych, bywa określana również jako cyberbullying, nękanie, dręczenie, prześladowanie w internecie → niezależnie od określenia, jej celem jest zawsze wyrządzenie krzywdy drugiej osobie w internecie; anonimowość w internecie sprzyja hejtowi i nękaniu, które są trudne do kontrolowania i zwalczania,
- FOMO (Fear Of the Missing Out) – lęk przed tym, że coś nas ominie, że znikniemy; badania wykazują tendencję, że im młodsze osoby tym zjawisko FOMO jest silniejsze (najsilniej zauważane w grupie między 15, a 19 rokiem życia),
- fonoholizm – zaburzenie behawioralne w postaci nałogowego używania telefonu komórkowego (którym zajmuje się fundacja Dbam o mój zasięg),
- problemy z samooceną i wizerunkiem – media społecznościowe kreują nierealistyczne standardy piękna, sukcesu i szczęścia, czego skutkiem mogą być problemy z samoakceptacją; porównywanie się do „idealnych” wizerunków, prezentowanych na platformach, może prowadzić do obniżenia poczucia własnej wartości, depresji czy zaburzeń odżywiania,
- dezinformacja i manipulacja – w internecie łatwo jest natrafić na fałszywe informacje i manipulacyjne treści, a ludzie, zwłaszcza młodzi nie zawsze potrafią rozpoznać rzetelne źródła informacji, w związku z czym mogą być narażeni na dezinformację, której skutki obejmować będą błędne przekonania o różnych kwestiach społecznych, zdrowotnych czy politycznych. Ponadto, algorytmy mediów społecznościowych mogą tworzyć bańki informacyjne, w których człowiek wystawiony jest jedynie na określone treści, co utrudnia krytyczne myślenie i podejmowanie świadomych decyzji,
- izolacja społeczna – choć media społecznościowe umożliwiają kontakt z innymi, to ich nadmierne używanie może prowadzić do izolacji społecznej w rzeczywistości. Młodzież, zamiast angażować się w realne interakcje międzyludzkie, spędza czas online, co osłabia więzi z rodziną i przyjaciółmi. Zamiast rozwijać umiejętności interpersonalne i rozwiązywać problemy w rzeczywistym świecie, młodzi ludzie skupiają się na relacjach wirtualnych, co przekłada się na późniejsze problemy w tworzeniu głębokich, zdrowych relacji międzyludzkich,
- zaburzenia snu i problemy zdrowotne – zbyt długie korzystanie z technologii, zwłaszcza przed snem, może prowadzić bezsenności czy zaburzeń rytmu dobowego. Emitowane przez ekrany niebieskie światło zakłóca produkcję melatoniny, hormonu odpowiedzialnego za zasypianie, co negatywnie wpływa na jakość odpoczynku. Dodatkowo, siedzący tryb życia związany z nadmiernym korzystaniem z mediów społecznościowych i gier komputerowych prowadzi do problemów zdrowotnych, takich jak otyłość, bóle pleców czy problemy ze wzrokiem
Podsumowanie
Podsumowując, choć nowe technologie i media społecznościowe oferują wiele pozytywnych aspektów, ich nadmierne lub nieodpowiedzialne używanie może prowadzić do szeregu negatywnych konsekwencji. Ważne, aby młodzież była świadoma zagrożeń związanych z tymi technologiami i korzystała z nich w sposób odpowiedzialny, dbając o zdrowie psychiczne i społeczne.
