„To tylko jedna lampka wina…”, „Przecież wszyscy piją!” – być może słyszałeś lub zdarzyło ci się wypowiedzieć te słowa.
Zmagając się z licznymi trudnościami i wyzwaniami życiowymi szukamy rozwiązań i sposobów poradzenia sobie z nimi. Zdarza się, że upatrujemy jakichś rozwiązań w alkoholu czy innych substancjach uzależniających. Dlaczego tak się dzieje i co zrobić, aby zadbać o swoje zdrowie psychiczne w tym obszarze?
Jedną z przyczyn częstego sięgania po substancje psychoaktywne jest doświadczanie chronicznego stresu lub traumy. Substancje te mogą działać jako tymczasowa ulga od bólu emocjonalnego. Osoby używają substancji psychoaktywnych, żeby poradzić sobie z emocjonalnym dyskomfortem.
Co może pobudzać do ponownego sięgania po używki? Neurobiologicznym czynnikiem jest zjawisko neuroadaptacji, które polega na tym, że przewlekłe bądź powtarzane używanie substancji dostosowuje mózg do zmiany swojego funkcjonowania w taki sposób, że działanie substancji na układ nerwowy będzie zminimalizowane. W takiej sytuacji dojdzie do konieczności częstszego bądź w większych dawkach przyjmowania substancji.
Kolejnym powodem może być występowanie zaburzeń psychicznym i próba samodzielnego poradzenia sobie z ich objawami. Istnieje związek między pewnymi zaburzeniami psychicznymi, np. depresja, zaburzenia lękowe, ADHD, a wyższym ryzykiem rozwoju uzależnienia. Niektóre substancje powodują m.in. złagodzenie nieprzyjemnych objawów.
Środowisko społeczne również pełni ważną rolę w przyczynach sięgania po używki. Nacisk grupy, z którą przebywamy, próba dopasowania się do grupy, presja, dostępność substancji psychoaktywnych mogą zachęcać do używania.
Co zrobić, żeby lepiej sobie z tym radzić?
Kluczowe jest zbudowanie zdrowych strategii radzenia sobie ze stresem. Sprawdź, która forma radzenia jest dla ciebie odpowiednia. Może aktywność fizyczna? Wyciszenie się poprzez medytację? Rozwijanie swojej kreatywności poprzez malowanie? Spróbuj różnych form aktywności.
Wsparcie społeczne – dzielenie się z bliskimi swoimi trudnościami może przynieść ulgę i pomóc w znalezieniu rozwiązań.
Wzmacniaj i buduj świadomość dotyczącą radzenia sobie oraz używania substancji psychoaktywnych. Ważne jest rozpoznawanie sygnałów sugerujących np. szkodliwe picie alkoholu i sprawne uzyskanie pomocy terapeuty, psychologa lub psychiatry.
Zadbaj o siebie i higienę swojego życia. Zaczynając od odpowiedniej ilości snu, regularne jedzenie, aktywność fizyczną, odpoczynek, po zdrowe relacje interpersonalne.
Pamiętaj, że masz prawo prosić o wsparcie! Zdrowie psychiczne jest ważne i należy je pielęgnować oraz wzmacniać. Jeśli zmagasz się z trudnościami, nie radzisz sobie ze stresem – zapraszam na konsultację.
